BLOG

BLOG

Dünyanın Dört Bir Yanından İlginç Ramazan Gelenekleri


Dünyanın dört bir yanında milyonlarca Müslüman bulunuyor. Her ne kadar aynı dini kabul etmiş olup ibadetleri aynı olsa da her Müslüman topluluk, Ramazan ayını kendi kültürüne uygun şekilde karşılıyor. Kutsal sayılan bu özel zaman, birbirinden çarpıcı geleneklere sahne oluyor! Türkiye'de kadim bir Ramazan geleneği olarak camiler "mahya" adlı ışıklarla süslerinken başka coğrafyalarda tüm sokaklar ve caddeler ışıl ışıl aydınlanıyor. Gelin; Mısır'dan Pakistan'a, Endonezya'dan Özbekistan'a dünyadaki farklı coğrafyalardaki Ramazan geleneklerini birlikte inceleyelim. 

 

Fenerlerle Aydınlanmış Işıl Işıl Mısır Sokakları

Mısır, köklü Ramazan geleneklerine sahip ülkelerden biri. Mısır'da Ramazan'ın yaklaşmasıyla birlikte sokaklar, evler, dükkânlar ve caddeler "fanus" adı verilen fenerler ve kâğıt aydınlatmalarla süsleniyor. Bu rengârenk ve ışıl ışıl fenerlerin asılması yüzyıllar öncesinde bölgede hüküm sürmüş olan Fatımi Devleti'ne dayanıyor. Etrafı aydınlatan ve âdeta bir festival alanına çeviren bu aydınlatmalar dünyadaki en renkli ve ilgi çekici Ramazan geleneklerinden sayılabilir. Günümüze kadar gelmiş olan bu gelenek Mısır'da birlik, beraberlik ve dayanışmayı temsil ediyor.

 

Endonezya'da Çarpıcı Ramazan Temizliği

Cava adasında yaşamlarını sürdüren birçok Müslüman, son derece ilginç bir geleneğe sahip! Yaşattıkları bu gelenekle ruhlarını ve bedenlerini arındırdıklarına inanıyorlar. "Padusan" adını verdikleri bu gelenek; arınmak, temizlenmek anlamına geliyor. Bu geleneğe uygun olarak Ramazan'ın ilk günü gelmeden önce bu önemli döneme hazırlanmak adına; deniz, göl, şelale, nehir, havuz gibi yerlerde veya evlerde yıkanılarak tepeden tırnağa temizleniliyor.

 

Hindistan'daki Coşku: Seheriwalas

Dünyanın en kalabalık ülkelerinden biri olma ünvanına sahip Hindistan, birçok kültür ve inançtan insanı ağırlıyor. Hindistan'da yaşayan Müslümanların bizim çok da yabancı olmadığımız bir gelenekleri bulunuyor! “Seheriwalas” adıyla bilinen bu gelenek bizim Ramazan davulcularını akla getiriyor. Davul çalan bu kişilere “seheriwala” deniyor. Babür İmparatorluğu'na dayanan bu gelenekte, davul çalan kişiler sahur vaktinin geldiğini duyurmak, Müslümanların uyanmalarını sağlamak için davul eşliğinde kasideler okuyor.

 

Birleşik Arap Emirlikleri'nde Ramazan Neşesi

Birleşik Arap Emirlikleri'nde, aşina olduğumuz Ramazan geleneklerinden biri olan çocukların şeker toplamasına benzeyen bir gelenek bulunuyor. “Haq Al Laila” adı verilen ve "bu gece için" anlamına gelen bu gelenek, Körfez ülkelerinde farklı isimlerle anılsa da birbirine çok benziyor. Eski bir emirlik geleneği olan ve nesiller boyu süren bu gelenek belli günlerde uygulanıyor.

Bu özel günlerde rengârenk elbiseler giyen çocuklar, komşularının kapılarını tek tek çalarak şeker topluyor ve topladıkları şekerleri "kharyta" adını verdikleri bez çantalara koyuyorlar. Bu gelenek Birleşik Arap Emirlikleri'nin ulusal ve vazgeçilmez bir kültür ögesi kabul ediliyor.

 

Pakistanlı Kadınların Bayram Hazırlığı: Mehndi

Pakistan'da Ramazan boyunca camiler özenle süslenerek bayrama hazır hâle getiriliyor. Bunun dışında Ramazan Bayramı'ndan bir gün önce  “Chaand Rat” geleneği gerçekleştiriliyor. Bu gelenekte geniş ve açık alanlarda kalabalık misafirleri ağırlayabilecek büyüklükte iftar sofraları kuruluyor. Yılın son iftarı kalabalık sofralarda hep birlikte yapılıyor.

Bu iftar sofralarında "Celibi" olarak adlandırılan özel bir tatlı da ikram ediliyor. Bayram için hazırlıklara başlayan kadınlar ellerine “Mehndi” kınaları ile çeşitli desenler çizdiriyor. Kına tezgâhlarının yer aldığı sokaklarda esnaflar da dükkânlarını günün anlam ve önemine uygun şekilde süslüyor.

 

Özbekistan'da Sıra Dışı Bir Gelenek: Gelin Selamı

Dünya Müslümanlarının  Ramazan geleneklerinden biri diğeri de Özbekistan'da yaşatılmaya devam ediliyor. Bu gelenekte Müslümanlar iftarlarını geleneklerine özgü "piyale" adı verilen geleneksel fincanlarda servis ettikleri bir çayla açıyor.

Bir diğer gelenekse Ramazan Bayramı'nda ve diğer dinî bayramlar uygulanan "gelin selamı" âdeti. Yeni evlenmiş ve ilk bayramını kendi evlerinde geçiren gençlerin evleri bayramda ziyaret ediliyor. Yeni evlenmiş olan gelin, başının üstüne attığı beyaz örtünün kenarlarını kaldırıp yüzü görünecek şekilde gelen misafirleri teker teker üç kez selamlıyor. Bu geleneğe "gelin selamı" deniyor ve asırlardır kuşaktan kuşağa aktarılarak devam ediyor.

 

Bu yazılarımız da ilginizi çekebilir: